Văn hóa doanh nghiệp tại công ty cổ phần xuất nhập khẩu lâm thủy sản Bến Tre (faquimex)

Nói đến văn hoá doanh nghiệp (VHDN), người ta thường có hai xu hướng:hoặc quá chú trọng đến các sinh hoạt có tính chất bề nổi trong công ty hoặc là thiênvề phương diện ý thức đạo đức mà xã hội yêu cầu đối với hoạt động kinh doanh.

Thiết nghĩ, VHDN gồm cả bề nổi lẫn chiều sâu, được thể hiện ở cả hai cấp độ: cấpđộ một là tổ chức kinh doanh – cụ thể là tổ chức doanh nghiệp (DN), và rộng hơn,là mối quan hệ giữa các tổ chức kinh doanh với nhau, giữa tổ chức kinh doanh vớicác định chế khác, với tập thể người tiêu dùng, với cộng đồng, xã hội…. Ở phươngdiện dễ thấy, đó là cách thức tổ chức, quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh, tin hthần tuân thủ luật pháp, là quy chế làm việc, sinh hoạt… của một công ty; còn tầngsâu của nó là triết lý kinh doanh, là đạo đức nghề nghiệp, chữ tín, cách hành xửnhân văn trong các quan hệ, giao dịch với bên ngoài…VHDN thực ra không phải là chuyện quá mới mẻ. Có thể nói, nó đã xuấthiện từ khi con người bắt đầu biết trao đổi mua bán sản phẩm. Tuy nhiên, theo đà tăng trưởng mạnh của kinh tế thế giới cùng với sự tiến bộ vượt bậc của khoa học,công nghệ, nội hàm của VHDN ngày càng có thêm nhiều yếu tố mới, nội dung mới,đòi hỏi phải có cách nhìn nhận, xem xét một cách có hệ thống, thích hợp với từngnền văn hóa bản địa.

Hiện nay các DN dù ở bất cứ đâu trên thế giới đều không thể có sự nghiệplâu dài, bền vững nếu không xây dựng được cho mình một môi trường văn hóa đặcthù. VHDN sẽ là tài sản vô hình, một vũ khí cạnh tranh sắc bén của DN. Một nềnVH tích cực sẽ giúp thu hút và gìn giữ nhân tài, gắn kết các thành viên trong DN,khơi dậy niềm tin, niềm tự hào về DN, tạo sự ổn định và giảm bớt rủi ro trong kinhdoanh,… Tóm lại, VHDN là chìa khóa cho sự phát triển bền vững của DN. Chính vìvậy, việc xây dựng VHDN là đòi hỏi cấp bách hiện nay và là điều đầu tiên mà DNcần lưu tâm tới. Xây dựng và phát triển VHDN đang trở thành một xu hướng trênthế giới và được nâng lên tầm chiến lược trong nhiều DN và tập đoàn kinh tế hiệnnay.

Thực tế cho thấy, hầu hết các DN ở nước ta còn chưa có sự nhận thức đúngđắn về VHDN, chưa thấy được tầm quan trọng và sức mạnh của VHDN. Việt Nam đang trên đường hội nhập với nền kinh tế thế giới. Trong dòng chảy sôi động củanền kinh tế thị trường, để tồn tại buộc các DN phải chọn cho mình con đường pháttriển phù hợp. Xác định VHDN là một nhân tố quan trọng trong sự phát triển bềnvững của DN, vấn đề đặt ra cho các DN là phải xây dựng cho mình một nền VHDNlành mạnh, tạo được lợi thế cạnh tranh cho DN trên bước đường phát triển củamình.Công ty Cổ Phần Xuất Nhập Khẩu Lâm Thủy Sản Bến Tre, là một trongnhững công ty hàng đầu về kinh doanh mặt hàng thủy sản của tỉnh Bến Tre, hiệnnay Công ty đang tập trung đầu tư về công nghệ, tăng cường năng lực tài chính,năng lực quản trị điều hành hướng đến mục tiêu trở thành một trong những công tyhàng đầu về xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. Với mục ti êu đó thì VHDN là mộttrong những yếu tố không thể thiếu được để thực hiện tốt mục tiêu này. Xuất phát từnhững vấn đề nêu trên, tác giả đã mạnh dạn chọn đề tài “VĂN HÓA DOANHNGHIỆP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU LÂM THỦY SẢN BẾN TRE (FAQUIMEX)”

2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU:

Đề tài nghiên cứu, hệ thống hóa nhằm làm rõ các khái niệm, nội dung cóliên quan đến VHDN trên cơ sở lý luận đó sẽ liên hệ, phân tích, đánh giá thực trạngvăn hóa doanh nghiệp tại FAQUIMEX. Qua đó, đề xuất một số giải pháp nhằm gópphần hoàn thiện hoạt động xây dựng VHDN tại FAQUIMEX.

3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU:

Đối tượng nghiên cứu của luận văn là VHDN và các yếu tố ảnh hưởng đếnvăn hóa doanh nghiệp nói chung và VHDN tại FAQUIMEX nói riêng.Phạm vi nghiên cứu về VHDN chỉ giới hạn trong phạm vi Công tyFAQUIMEX và các cán bộ lãnh đạo cùng với công nhân viên của Công ty.

4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

- Phương pháp khảo sát thực tiễn: điều tra, khảo sát tìm hiểu công nhân viên công ty nhằm đánh giá thực trạng và thu thập thông tin phục vụ cho việc hoàn thiệnvà phát triển VHDN tại FAQUIMEX bền vững.

- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia: tổng hợp các ý kiến của Hội đồngquản trị, Ban Tổng giám đốc cùng với các trưởng phòng, quản đốc các phân xưởngtrong quá trình hoàn thiện và phát triển VHDN tại FAQUIMEX.

- Phương pháp tổng hợp: nhận định môi trường bên trong và bên ngoài củaFAQUIMEX từ đó xác định điểm mạnh và điểm yếu, các cơ hội cũng như nguy cơlàm căn cứ để định hướng hoàn thiện và phát triển VHDN tại FAQUIMEX bềnvững.

- Phương pháp suy luận logic: kết quả phân tích và các thông tin tổng hợp,đánh giá để đề ra các giải pháp thích hợp.

5. KẾT CẤU LUẬN VĂN:

Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, nội dung của luận văn gồm có 03

chương chính, cụ thể:

- Chương 1: Cơ sở lý luận về văn hóa doanh nghiệp.

- Chương 2: Hiện trạng văn hóa doanh nghiệp ở Công ty Cổ phần Xuất Nhập Khẩu Lâm Thủy Sản Bến Tre.

- Chương 3: Một số giải pháp xây dựng văn hóa doanh nghiệp tại Công ty

Cổ phần Xuất Nhập Khẩu Lâm Thủy Sản Bến Tre.

Luận văn gồm 77 trang nội dung chính và tài liệu tham khảo, phụ lục.MỤC LỤC

Trang phụ bìa

Lời cam đoan

Mục lục

Danh sách các chữ viết tắt

Danh mục các hình

Danh mục các bảng biểu

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài …………………………………………� �….................…… 01
2. Mục tiêu nghiên cứu ................................ ................................ 02
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................ .... 02
4. Phương pháp nghiên cứu ................................ .................. 03
5. Kết cấu luận văn ................................ .............................. 03

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VĂN HÓA DOANH NGHIỆP ............... 04
1.1. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ VĂN HÓA ................................ ....................... 04
1.2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP ................................ ... 04
1.2.1. Các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp .......... 06
1.2.1.1. Yếu tố thứ 1 – Những giá trị văn hóa hữu hình ......... 06
1.2.1.2. Yếu tố thứ 2 – Những giá trị được tán đồng ............ 08
1.2.1.3. Yếu tố thứ 3 – Các quan điểm cơ bản ...................... 09
1.2.2. Phương diện văn hóa ................................ ............... 11
1.2.2.1. Tồn tại và thích nghi với các môi trường bên ngoài . 11
1.2.2.2. Quản lý sự hợp nhất nội tại ................................ ..... 12
1.2.3. Các mô hình VHDN ................................ ................. 13
1.2.3.1. Mô hình văn hóa gia đình (Clan) ............................. 14
1.2.3.2. Mô hình văn hóa sáng tạo (Adhocracy) ................... 14
1.2.3.3. Mô hình văn hóa thị trường (Market) ...................... 15
1.2.3.4. Mô hình văn hóa cấp bậc (Hierarchy) ..................... 15
1.2.4. Công cụ đánh giá văn hóa doanh nghiệp (OCAI) ................................ ... 16
1.2.5. Quá trình hình thành và phát triển VHDN ................................ ............ 17
1.2.5.1. Giai đoạn hình thành ................................ .............. 17
1.2.5.2. Giai đoạn phát triển ................................ ................ 18
1.2.5.3. Giai đoạn trưởng thành và suy thoái ....................... 18
1.2.6. Các giải pháp để quản trị và phát triển VHDN ...... 19
1.2.6.1. Mô hình văn hóa gia đình (C) ................................ .. 19
1.2.6.2. Mô hình văn hóa sáng tạo (A) ................................ . 20
1.2.6.3. Mô hình văn hóa thị trường (M) .............................. 20
1.2.6.4. Mô hình văn hóa cấp bậc (H) ................................ .. 20

TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ................................ ..................... 21

CHƯƠNG 2: HIỆN TRẠNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP Ở CÔNG TY CỔ
PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU LÂM THỦY SẢN BẾN TRE (FAQUIMEX) ... 23

2.1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU LÂM THỦY SẢN BẾN TRE (FAQUIMEX) ................... 23
2.1.1. Sơ lược về Công ty Cổ phần Xuất Nhập Khẩu Lâm Thủy Sản Bến Tre 23
2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển ......................... 24
2.1.3. Cơ cấu tổ chức và nhân sự ................................ ....... 25
2.1.3.1. Cơ cấu tổ chức ................................ ........................ 25
2.1.3.2. Tình hình nhân sự ................................ .................... 27
2.1.4. Tình hình sản xuất kinh doanh .............................. 28
2.2. HIỆN TRẠNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP CỦA CÔNG TY ............. 29
2.2.1. Mô tả các yếu tố cấu thành văn hóa của Công ty FAQUIMEX ............ 29
2.2.1.1. Yếu tố thứ 1 - Các giá trị hữu hình ................................ 29
2.2.1.2. Yếu tố thứ 2 - Các giá trị được tán đồng .................. 33
2.2.1.3. Yếu tố thứ 3 – Quan điểm cơ bản ............................. 35
2.2.2. Nhận dạng mô hình văn hóa của Công ty FAQUIMEX ......................... 37
2.2.2.1. Phương pháp và đối tượng nghiên cứu ..................... 37
2.2.2.2. Kết quả khảo sát ................................ ...................... 38

a. Đánh giá về các cấp độ văn hóa mà công ty đang xây dựng......................... 38
b. Khảo sát sự tương đồng nhận thức giữa ban lãnh đạo và nhân viên về các giá trị văn hóa của công ty ......................... 40
c. Kết quả khảo sát về nhận dạng mô hình VHDN ............ 43

2.2.2.3. Ưu điểm và hạn chế của VHDN tại FAQUIMEX ................................ ...... 49
TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ................................ .................... 50

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU LÂM THỦY SẢN BẾN TRE (FAQUIMEX) .................. 52

3.1. QUAN ĐIỂM VÀ MỤC TIÊU XÂY DỰNG VĂN HÓA CÔNG TY FAQUIMEX ....... 52
3.1.1. Quan điểm, định hướng xây dựng VH Công ty FAQUIMEX ................ 52
3.1.2. Mục tiêu xây dựng VH Công ty FAQUIMEX ................................ ........ 54
3.2. HOÀN THIỆN MÔ HÌNH VHDN THEO ĐỊNH HƯỚNG TẦM NHÌN VÀ
CHIẾN LƯỢC CỦA CÔNG TY FAQUIMEX ................................ ................. 54
3.2.1. Mô hình văn hóa công ty FAQUIMEX theo định hướng tầm nhìn chiến lược 54
3.2.2. Phân tích khoảng cách và định hướng giải pháp ................................ .... 55
3.3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VHDN Ở CÔNG TY FAQUIMEX ............. 56
3.3.1. Các giải pháp hoàn thiện việc xây dựng các yếu tố cấu thành VHDN .. 56
3.3.1.1. Giải pháp hoàn thiện, củng cố các giá trị hữu hình của công ty ............... 56
a. Về kiến trúc, cơ sở hạ tầng ................................ .......... 56
b. Đối với các chuẩn mực hành vi ................................ ... 56
c. Trong công tác tuyển chọn ................................ .......... 59

3.3.1.2. Giải pháp điều chỉnh các giá trị được tán đồng........ 59
a. Khẳng định tầm nhìn và sứ mệnh ................................ 59
b. Về triết lý kinh doanh ................................ .................. 61
3.3.1.3. Giải pháp hoàn thiện các giá trị cơ bản .................. 62
3.3.2. Các giải pháp hoàn thiện mô hình VHDN ................................ .............. 64
3.3.2.1. Giải pháp để giảm bớt những đặc tính của VH cấp bậc ........................... 64
3.3.2.2. Giải pháp để xây dựng những đặc tính của VH sáng tạo ......................... 65
3.3.2.3. Giải pháp để xây dựng những đặc tính của VH gia đình ......................... 67
a. Giải pháp để hoàn thiện mối quan hệ và môi trường làm việc ..................... 67
b. Giải pháp nhằm phát triển động lực thúc đẩy sự phát triển nguồn nhân lực của công ty ................................ .......... 70
3.4. KIẾN NGHỊ ................................ ................................ 72
3.4.1. Kiến nghị đối với Nhà nước ................................ ..... 72
3.4.2. Kiến nghị đối với tỉnh Bến Tre ................................ 73
3.4.3. Mặt hạn chế của đề tài ................................ ............. 74
TÓM TẮT CHƯƠNG 3 ................................ ..................... 74
KẾT LUẬN ................................ ................................ ........ 76
Tài liệu tham khảo

Danh mục các phụ lụ