Có nhiều tiêu chuẩn khác nhau để đánh giá tính chuyên nghiệp của một cá nhân, tự trung lại 10 tiêu chuẩn cơ bản sau:

1) Làm việc có kế hoạch
Làm việc có kế hoạch là phẩm chất đầu tiên dễ thấy của những người làm việc có tính chuyên nghiệp. Lập kế hoạch nhằm xác định mục tiêu và trình tự các bước công việc phải thực hiện, cũng như thời gian hoàn thành mỗi bước, mỗi nội dung công việc để đạt được mục tiêu. Việc lập kế hoạch và dự tính thời gian hoàn thành thể hiện tính chủ động, có trách nhiệm với công việc và sẽ tạo điều kiện cho các công việc được tiến hành đồng bộ, ăn khớp và hiệu quả; đồng thời để sắp xếp và quản lý tiến độ công việc. Những nhân viên chuyên nghiệp, mỗi buổi sáng đến nơi làm việc đều biết rõ công việc của họ phải làm, phải hoàn thành trong ngày và công việc gì phải làm trước, công việc gì phải làm sau. Làm việc theo hứng thú, chờ việc là thái độ làm việc thiếu chuyên nghiệp.

2) Tinh thần trách nhiệm
Mỗi công việc đều ẩn chứa trách nhiệm. Nhiều người nghĩ rằng, trách nhiệm chỉ đối với những người có vị trí, quyền hạn nhất định, đối với những việc nhất định. Điều đó không đúng. Mỗi người phải làm việc có trách nhiệm với công việc được giao, dù đó là công việc gì, bởi mỗi công việc đều có vai trò tác dụng của riêng nó như mỗi mắt xích trong một dây chuyền, mỗi việc phát sinh, tồn tại đều có lý do của nó. Những người làm việc có tính chuyên nghiệp không bao giờ coi thường những việc nhỏ, họ thực hiện những việc nhỏ, đơn giản với sự cẩn thận, nghiêm túc. Cấp trên bao giờ cũng mong đợi và đánh giá cao những nhân viên làm việc có trách nhiệm. Sự làm việc thiếu trách nhiệm, thái độ “làm cho xong” thường dẫn đến làm việc qua loa, đại khái, cẩu thả và có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, “sai một ly đi một dặm”. Tinh thần trách nhiệm đối với công việc thể hiện ngay trên mỗi kết quả, sản phẩm. Sự sai sót, mắc nhiều lỗi chính tả, trình bày cẩu thả, câu văn lệch lạc trong văn bản cũng đủ thể hiện sự thiếu trách nhiệm của người soạn thảo văn bản. Một lỗi sản phẩm đã được phát hiện, nhưng bỏ qua và vẫn đưa ra thị trường, rất có thể dẫn đến sự mất uy tín, tẩy chay sản phẩm của doanh nghiệp. Trong công việc, không ít người thường biện hộ cho việc làm của mình, mà không thừa nhận trách nhiệm, với những lời lẽ như: “trình độ tôi có hạn”, “tôi đã cố gắng rối”, “tiền lương như vậy tôi chỉ làm được như vậy”... một người làm việc chuyên nghiệp luôn sẵn sàng đương đầu với những khó khăn, tập trung và cố gắng giải quyết vấn đề. Giấu giếm lỗi lầm, tránh việc khó khăn, đùn đẩy việc cho người khác, đổi lỗi cho hoàn cảnh là thái độ làm việc của những người nghiệp dư. Tính chuyên nghiệp xuất phát từ ý thức của con người làm việc vì nghĩa vụ và trách nhiệm đối với tổ chức, công ty, với đồng nghiệp và chính bản thân người đó.

3) Chuyên tâm đối với công việc
Chuyên tâm đối với công việc chính là phẩm chất cốt lõi của người làm việc chuyên nghiệp, phân biệt với sự nghiệp dư. Những người làm việc với tinh thần trách nhiệm cao thì chuyên tâm với công việc và ngược lại chuyên tâm làm việc thì tính trách nhiệm sẽ cao. Chuyên tâm với công việc biểu hiển ở thái độ làm việc tận tâm, tận lực với công việc, chức trách được giao, làm việc với tinh thần tự giác, thực sự yêu nghề. Trên thực tế, một người toàn tâm, toàn ý thực hiện nhiệm vụ thì luôn có phong cách làm việc nghiêm túc, rèn luyện được kỹ năng xử lý công việc nhạy bén. Tận tâm, tận lực với công việc sẽ giúp họ quên đi những mệt nhọc, tránh được sự đố kỵ, những suy nghĩ tiêu cực, có được những niềm vui để hoàn thành tốt công việc.

Một nhân viên có thể sẽ có ý nghĩ: tôi làm thuê cho chủ, tôi có nên chuyên tâm vào công việc không? Tôi tận tâm, tận lực với công việc để ông chủ tăng thêm lợi nhuận ư? Tôi tận tâm, tận lực nhưng ông chủ có tăng lương, thăng chức cho tôi đâu? Suy nghĩ như vậy là thiếu chuyên nghiệp. Cần hiểu rằng, người chủ đã cho họ một chỗ làm việc, cơ hội để cống hiến, để chứng tổ năng lực; còn bản thân nhận việc đó là vì tiền lương, vì cuộc sống của bản thân, và đôi khi vì sở thích. Đối với nhiều người, có thể làm càng nhiều sẽ thu được càng nhiều kinh nghiệm và trí thức. Thực tế đã chứng minh, những người có thành tựu trong sự nghiệp, làm việc có hiệu quả thường chuyên tâm với công việc, kiên trì tới cùng, làm tốt công việc từ đầu tới cuối.

4) Không ngừng học hỏi để nâng cao kiến thức chuyên môn
Người làm việc chuyên nghiệp phải có trình độ hiểu biết sâu sắc về nghề nghiệp, hiểu và nắm vững các cấp độ công việc, kỹ năng trong phạm vi nghề nghiệp. Nhân viên chuyên nghiệp có thể giải quyết một số vấn đề xem ra rất phức tạp trở nên đơn giản, nguyên nhân chính là họ đã nắm bắt được nguyên tắc làm việc cơ bản. xã hội phát triển không ngừng, nhất là trong thời đại khoa học, công nghệ cao ngày nay xuất hiện ngày càng nhiều những tiến bộ khoa học, kỹ thuật mới, nhiều ngành nghề mới, công việc phức tạp, đa dạng hơn. Điều đó, đòi hỏi người làm việc chuyên nghiệp phải không ngừng học tập, rèn luyện cho tinh thông nghề nghiệp để có thể thích ứng và đối mặt với những tri thức mới. Đặc tính chuyên tâm với công việc của sự chuyên nghiệp cũng luôn đặt ra yêu cầu phải không ngừng trau dồi, cập nhật kiến thức phù hợp với công việc đối với người làm việc chuyên nghiệp thì học tập cũng là chuyên nghiệp, là công cụ để làm việc; đối với họ học tập là suốt đời.

5) Độc lập, tự chủ và có tinh thần hợp tác trong công việc
Độc lập và tự chủ trong công việc biểu hiện năng lực tập trung làm việc với năng suất cần thiết trong những tình huống căng thẳng; chứng tỏ khả năng làm chủ công việc của mỗi cá nhân. Dễ thấy rằng, những người chuyên tâm và có hiểu biết sâu về công việc thì thường có tính độc lập, tự chủ cao. Trong làm việc theo nhóm, mỗi người cũng cần phải độc lập, tự chủ hoàn thành các nhiệm vụ được nhóm giao. Môi trường làm việc chuyên nghiệp sẽ giúp những người làm việc chủ động trở nên chuyên nghiệp hơn, bởi mỗi cá nhân phải đủ năng lực tự thực hiện, giải quyết công việc trong phạm vi trách nhiệm được giao. Trong công việc cần phải có sự phối hợp nhịp nhàng giữa hợp tác và phân công. Trong thế giới ngày nay, hầu hết các công việc đều cần phải có sự hợp tác, cùng làm của nhiều người, nhiều tổ chức, vì vậy hợp tác đang là xu hướng nổi trội. Mỗi người đều phải có năng lực và thái độ sẵn sàng làm việc với những người khác, cho dù tính cách và cách làm việc của mỗi người là khác nhau, đó là tinh thần làm việc chuyên nghiệp.

6) Ý thức kỷ luật
Tinh thần kỷ luật, phục tùng luôn là phẩm chất quan trọng của người làm việc chuyên nghiệp. Trong mỗi tổ chức, đơn vị để có những quy định, quy tắc mà mọi người đề phải tuân thủ. Chỉ cần nhìn vào ý thức chấp hành kỷ luật của mỗi cá nhân là có thể biết được tính chuyên nghiệp của tổ chức, đơn vị. Điều đó tạo nên sức mạnh, uy tín của tập thể, cũng như chất lượng, hiệu quả công việc. Người chuyên nghiệp luôn phục tùng, chấp hành sự sắp xếp, phân công nhiệm vụ của cấp trên và khi đã tiếp nhận công việc thì nhất định chuyên tâm làm, cố gắng đặt được sự hoàn thiện trong từng chi tiết. Một nhân viên chuyên nghiệp không thể có hành vi tự làm theo ý mình, không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được phân công, làm việc tùy tiện, không theo quy định của tổ chức. Tính kỷ luật của một nhân viên còn biểu hiện biết giữ bí mật của tổ chức, công ty, không để lộ những thông tin mật khi chưa được phép và cho người không liên quan.

7)Tác phong công nghiệp
Tác phong công nghiệp thể hiện trước hết ở ở việc tuân thủ và quý trọng thời gian. Ở các nước phát triển, việc tuân thủ giờ giấc làm việc, đúng hẹn là một trong những nguyên tắc cơ bản, luôn là yếu tố đầu tiên để đánh giá, tuyển chọn nhân viên. Ở Việt Nam, thiếu tác phong công nghiệp là điểm yếu lớn của người lao động; nhiều người vẫn có thói quen sử dụng “giờ cao su”, chậm chạp, lề mề trong công việc, coi trễ hẹn là bình thường. Tác phong công nghiệp được biểu hiện qua lề lối làm việc khoa học, bài bản, làm việc theo quy trình. Chỗ làm việc của nhân viên chuyên nghiệp cũng thường gọn gàng, trật tự, ngăn nắp, sạch sẽ.

8) Biết cách giao tiếp và ứng xử
Trong bất kỳ công việc nào cũng đòi hỏi sự giao tiếp giữa các cá nhân, do đó sự thành công trong công việc phụ thuộc phần lớn vào hiệu quả của giao tiếp. Đối với nhiều ngành, nghề, giao tiếp và ứng xử đối với đối tác chiếm vị trí trọng yếu, quyết định sự thành công và uy tín của tổ chức, doanh nghiệp. Đối với mỗi cá nhân, giao tiếp tốt không chỉ giúp chiếm được tình cảm, nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ từ người khác, mà còn giúp họ học hỏi, bổ sung được nhiều kinh nghiệm trong công việc, nắm bắt nhanh các thông tin hữu ích, các cơ hội để thực hiện tốt công việc.

Có thể nói, nghệ thuật giao tiếp luôn được xem là chìa khóa vàng của sự thành công. Biết cách giao tiếp và ứng xử có văn hóa nơi công sở là phẩm chất cần phải rèn luyện để trở thành chuyên nghiệp, từ ngay trong công việc nhỏ hàng ngày, như: Nghe và tiếp chuyện điện thoai, biết cười với khách hàng... đến việc sử dụng ngôn từ phù hợp đối với từng đối tượng giao tiếp, môi trường, hoàn cảnh cụ thể.

9) Trang phục phù hợp
Trang phục phù hợp với tính chất công việc thể hiện phong cách làm việc chuyên nghiệp, tạo niềm tin cho đối tác. Mỗi công việc, mỗi môi trường làm việc có yêu cầu trang phục riêng phù hợp với điều kiện làm việc cũng như đặc điểm của công việc đó. Không những thế trang phục còn giúp truyền tải những nét đặc trưng của doanh nghiệp tới đối tác, tạo ra hình ảnh sống động về văn hóa doanh nghiệp trong con mắt người tiếp cận. Một bộ trang phục đắt tiền nhưng không phù hợp với hoàn cảnh cũng trở thành phản cảm. Vì vậy tác phong chuyên nghiệp cũng còn thể hiện ở việc biết lựa chọn trang phục phù hợp với hoàn cảnh. Ngày nay, cùng với những bộ đồng phục nghiêm trang, lịch sự, nhiều doanh nghiệp cũng cho phép nhân viên có một ngày tự do cuối tuần để thể hiện cá tính của từng người. Điều này không làm mất đi tính chuyên nghiệp của doanh nghiệp song cũng cần lưu ý để tránh tự do thái quá mà rơi vào tình cảnh phản cảm một cách không chủ ý.

10) Thư giãn hợp lý
Chuyên tâm với công việc, làm việc nghiêm túc không có nghĩa là luôn lặng lẽ làm việc, tách với biệt tập thể. Trong thế giới hiện đại, mỗi con người đều phải chịu rất nhiều áp lực, thách thức khác nhau từ công việc và đời sống cá nhân. Biết thư giản hợp lý sẽ lấy lại được sực lực, tinh thần, tạo thêm năng lượng để làm việc hứng thú, sáng tạo, đặt hiệu quả cao nhất, đó chính là cách làm việc hiện đại chuyên nghiệp. Những cách giải trí phổ biến như nghe nhạc, xem phim, chơi thể thao, lướt web hay đơn giản chỉ là chăm sóc một cái cây, bể cá tại không gian làm việc riêng... là những liều thuốc rất hữu dụng để người lao động lấy lại cân bằng trong cuộc sống sau những giờ làm việc căng thẳng. Hãy biết tận dụng nó trong những hoàn cảnh thích hợp, bạn sẽ vẫn luôn là người chuyên nghiệp và thích nghi với cuộc sống hiện đại.

Theo vpaudit.vn