Mở đầu

Trả lương cho người lao động là một hoạt động quản lý có ý nghĩa rất lớn trong việc giúp cho tổ chức đạt được hiệu suất cao cũng như tác động một cách tích cực tới đạo đức người lao động của mọi người lao động. Đối với một doanh nghiệp, một chính sách tiền lương hợp lý sẽ là động lực cho công nhân viên hăng hái làm việc, nâng cao năng suất lao động, tạo thế đứng cho doanh nghiệp. Đặc biệt trong sự cạnh tranh gay gắt của nền kinh tế thị trường như hiện nay, do đó càng thấy rỏ vai trò, tầm quan trọng của nguồn lực con người. Đó chính là tài sản quý báu của doanh nghiệp. Vì vậy họ phải tìm ra mọi cách để sử dụng con người ngày càng có hiệu quả hơn. Để làm được điều đó, có một biện pháp không thể thiếu được là sử dụng tiền lương, tiền thưởng mà cụ thể là phải ngày càng hoàn thiện quy chế trả lương, trả thưởng cho người lao động.Tiền lương là phần thu nhập cơ bản để đảm bảo cho đời sống của người lao động được hưởng lương và một phần bảo đảm cho đời sống của gia đình họ. Nó chính là phần chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra song đồng thời nó cũng là tài sản của doanh nghiệp.

Công ty điện lực I là một doanh nghiệp nhà nước, Công ty là doanh nghiệp kinh doanh điện năng chủ yếu dựa trên việc mua bán điện, mua điện từ Tổng Công ty rồi tiến hành việc tiêu thụ điện năng. Với nhiệm vụ chính là kinh doanh điện năng trên địa bàn 140.237km2, dân số 30.297.07 người ở phía Bắc Việt Nam(từ Hà Tỉnh trở ra, không bao gồm các thành phố Hà Nội, Hải Phòng).Tính đến cuối năm 2004 công ty điện lực I có số lao động trên 20.000 người, vì thế vấn đề trả lương, trả thưởng ở Công ty rất phức tạp và khó khăn.

Với mục đích hiểu sâu hơn về những kiến thức đã học tại trường, đặc biệt là chuyên ngành Kinh tế Lao động mà em đã học trong đó vấn đề tiền lương, tiền thưởng làm em quan tâm hơn cả. Với mong muốn hiểu rõ hơn vấn đề tiền lương, tiền thưởng được ứng dụng như thế nào trong các doanh nghiệp nói chung và trong doanh nghiệp nhà nước nói riêng. Tìm hiểu về mặt thực tiễn quy chế trả lương trong Doanh nghiệp, cụ thể ở đây là Công ty điện lực I, để từ đó có thể khái quát nắm bắt được rõ hơn quy chế trả lương cả về mặt lý luận lẫn thực tiễn. Do đó em đã chon đề tài “ Hoàn thiện quy chế trả lương ở Công ty điện lực I”, để làm luận văn tốt nghiệp của mình.
Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, duy vật lịch sử đồng thời sử dụng các phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp, thống kê, khảo sát thực tế để vạch rõ bản chất từng vấn đề. Số liệu sử dụng trong luận văn được lấy từ các báo cáo chính thức của các phòng trong Công ty.
Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo hướng dẫn thực tập em PGS.TS.Trần Xuân Cầu cũng như các chú, các anh các chị trong phòng Lao động – Tiền lương đã giúp đỡ tận tình em trong quá trình thực tập.

Kết cấu luận văn của em gồm 3 phần chính như sau :
Phần I : Cơ sở lý luận của hoàn thiện quy chế trả lương.
Phần II : Phân tích thực trạng quy chế trả lương, trả thưởng ở Công ty Điện lực I.
Phần III : Một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện quy chế trả lương, trả thưởng ở Công ty điện lực I.

MỤC LỤC
Mở đầu 2
Phần I : Cơ sở lý luận của hoàn thiện quy chế trả lương 8
I .Khái niệm 8
1.Thù lao lao động 8
2. Tiền lương 8
2.1 Tiền lương trong nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung 8
2.2 Tiền lương trong nền kinh tế thị trường 9
2.3 Tiền lương tối thiểu 9
2.4 Tiền lương danh nghĩa và tiền lương thực tế 10
2.5 Ý nghĩa của tiền lương 10
2. Các khuyến khích và phúc lợi 12
II. Nội dung của quy chế trả lương 12
1. Nội dung của quy chế trả lương 12
1.1Những nguyên tắc chung 12
1.2 Nguồn hình thành quỹ lương và sử dụng quỹ lương 13
a. Nguồn hình thành quỹ lương 13
b. Sử dụng quỹ lương. 13
1.3 Quy định trả lương gắn với kết quả lao động 14
a. Đối với lao động trả lương theo thời gian 14
b. Đối với lao động trả lương theo sản phẩm hoặc lương khoán. 17
III. Cơ sở để hoàn thiện quy chế trả lương . 18
1. Xem xét mức lương tối thiểu 18
2. Khảo sát mức lương thịnh hành 18
3. Đánh giá công việc 19
3.1 Các phương pháp đánh giá công việc: 19
3.2 Các bước tiến hành. 20
4. Xác định các ngạch lương 21
5. Xác định mức lương cho từng ngạch 22
IV. Sự cần thiết của việc hoàn thiện quy chế trả lương. 22
1. Vai trò của quy chế trả lương, trả thưởng. 22
1.1. Hoàn thiện quy chế trả lương, trả thưởng là công cụ quản lý lao động, quản lý kinh t.ế 22
1.2. Trả lương, trả thưởng là một phương tiện để qua đó nâng cao sự khuyến khích cho người lao động. 22
2. Sự tất yếu phải hoàn thiện quy chế trả lương ở doanh nghiệp. 23
3. Sự cần thiết phải hoàn thiện quy chế trả lương, trả thưởng ở công ty Điện lực I. 24
Phần II : Phân tích thực trạng quy chế trả lương ở Công ty Điện lực I. 25
I. Những đặc điểm của Công ty Điện lực I ảnh hưởng đến quy chế trả lương. 25
1. Lịch sử hình thành 25
2. Bộ máy tổ chức 29
3. Những đặc điểm của Công ty 34
3.1. Đặc điểm về sản phẩm và thị trường. 34
3.2.Đặc điểm về kỹ thuật, công nghệ 35
3.3. Đặc điểm về nguồn nhân lực. 36
3.4. Đặc điểm về vốn. 36
4. Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh. 37
4.1. Điện thương phẩm. 37
4.2. Tổn thất điện năng. 38
II. Phân tích thực trạng quy chế trả lương, trả thưởng ở Công ty Điện lực I. 38
II.1. Phân tích thực trạng quy chế trả lương. 39
II.1.1. Tiền lương tối thiểu doanh nghiệp áp dụng 40
II.1.2. Quy chế trả lương đến từng đơn vị trực thuộc Công ty điện lực I. 42
a. Phân phối quỹ tiền lương 42
b. Quỹ lương hiệu quả 44
II.1.3. Trả lương đến từng người lao động. 47
a. Quỹ lương hiệu quả. 47
b. Trả lương theo kết quả công việc. 49
II.1.4. Trả lương cho người lao động làm thêm giờ 61
II.1.6. Công tác tổ chức thực hiện trả lương 68
II.2. Phân tích thực trạng trả thưởng VHAT 70
II.2.2. Phương pháp xét thưởng VHAT hàng tháng 71
a. Tai nạn lao động 71
b. Suất sự cố 71
c. Kỹ luật trong sản xuất vận hành. 73
d. Kỹ luật trong kinh doanh bán điện. 75
e. Mức phạt với cán bộ quản lý. 75
II.2.3. Phương thức phân phối tiền thưởng. 75
II.2.4. Công tác tổ chức thực hiện 77

Phần III : Một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện quy chế trả lương ở Công ty điện lực I. 79
I. Các giải pháp nhằm hoàn thiện quy chế trả lương ở Công ty điện lực I. 79
1. Hoàn thiện trả lương và phương pháp phân phối quỹ lương cho người lao động. 79
2. Hoàn thiện công tác trả thương VHAT. 80
3. Hoàn thiện các công tác đánh giá 81
4. Xây dựng quy chế trả lương phải gắn liền với chế độ tiền lương do nhà nước quy định. 83
5. Nâng cao hiệu quả hoạt động của Công đoàn. 86
II. Kiến nghị 86
II.1. Đối với Công ty điện lực I. 86
II.2. Đối với Bộ LĐTBXH. 87
kết luận 89
Tài liệu tham khảo 90